Coraz więcej konsumentów stara się dokonywać świadomego wyboru żywności – najczęściej poprzez analizowanie składu. Nie każdy z nas jednak wie, że wśród składników, a czasami wśród gotowych produktów, może znajdować nowa żywności (novel food).
Konsumenci nie mają obowiązku zagłębiania się w tę tematykę (jednak zachęcamy do poszerzenia swojej wiedzy!), inaczej jest w przypadku podmiotów działających na rynku środków spożywczych. Podmioty, które chcą wprowadzić do obrotu nową żywność muszą spełnić pewne warunki, o których mowa poniżej.
NOVEL FOOD – CO TO TAKIEGO?
Zgodnie z legalną definicją novel food oznacza: ,,żywność, której nie stosowano w znacznym stopniu w Unii do spożycia przez ludzi przed dniem 15 maja 1997 r., niezależnie od dat przystąpienia państw członkowskich do Unii, i która zalicza się do co najmniej jednej z następujących kategorii:
- żywność o nowej lub celowo zmodyfikowanej strukturze molekularnej, jeżeli taka struktura nie była stosowana jako żywność lub w żywność w Unii przed dniem 15 maja 1997 r.;
- żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z drobnoustrojów, grzybów lub wodorostów;
- żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z materiałów pochodzenia mineralnego;
- żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z roślin lub ich części, z wyjątkiem żywności posiadającej historię bezpiecznego stosowania żywności w Unii i składającej się, wyekstrahowanej lub produkowanej z rośliny lub odmiany tego samego gatunku uzyskanych:
- tradycyjnymi metodami rozmnażania stosowanymi do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r. lub
- nietradycyjnymi metodami rozmnażania, które nie były stosowane do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., jeżeli metody te nie powodują znaczących zmian w składzie lub strukturze żywności, mających wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub poziom substancji niepożądanych;
- żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana ze zwierząt lub ich części, z wyjątkiem zwierząt wyhodowanych tradycyjnymi metodami stosowanymi do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., jeżeli żywność uzyskana z tych zwierząt posiada historię bezpiecznego stosowania żywności w Unii;
- żywność składająca się, wyekstrahowana lub produkowana z kultury komórkowej lub kultury tkankowej pochodzącej od zwierząt, roślin, drobnoustrojów, grzybów lub wodorostów;
- żywność uzyskana z wykorzystaniem procesu produkcji niestosowanego w Unii przed dniem 15 maja 1997 r., który to proces produkcji powoduje znaczące zmiany w składzie lub strukturze żywności, mające wpływ na jej wartość odżywczą, metabolizm lub na poziom substancji niepożądanych;
- żywność składająca się z wytworzonych nanomateriałów zdefiniowanych w rozporządzeniu;
- witaminy, składniki mineralne i inne substancje stosowane zgodnie z dyrektywą 2002/46/WE, rozporządzeniem (WE) nr 1925/2006 lub rozporządzeniem (UE) nr 609/2013, o ile:
- zastosowano niestosowany do produkcji żywności w Unii przed dniem 15 maja 1997 r. proces produkcji lub
- zawierają wytworzone nanomateriały lub składają się z nich;
- żywność stosowaną w Unii przed dniem 15 maja 1997 r. wyłącznie w suplementach żywnościowych, o ile jest przeznaczona do stosowania w żywności innej niż suplementy żywnościowe”.
Po przestudiowaniu tak długiej definicji – kilka przykładów nowej żywności:
- jadalne owady – powszechna produkcja suszonych larw mącznika jako wyrobu spożywczego na terenie wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej została dopuszczona w procedurze novel food;
- pieczywo z UV – w sklepach możemy znaleźć pieczywo wzbogacone o witaminę D2. Do produkcji chleba czy bułek o zwiększonej zawartości tego składnika używane są drożdże piekarskie, które wcześniej zostały poddane działaniu światła ultrafioletowego (UV);
- nasiona chia – obecnie są znane na całym świecie, a jednak zostały uznane za novel food. Dzięki rozporządzeniu unijnemu możemy je stosować w jakich produktach jak: wyroby piekarskie, lody, produkty mleczne czy wyroby cukiernicze.
Do nowej żywności zalicza się również tradycyjną żywność pochodzącą z państw trzecich, tj. spożywaną poza obszarem Unii Europejskiej, która nie została wprowadzona do obrotu na rynek unijny na masową skalę.
REJESTRACJA NOWEJ ŻYWNOŚCI
Rejestrację należy podzielić na dwa rodzaje:
Procedura autoryzacji nowej żywności
Postępowanie w sprawie wydania zezwolenia na wprowadzenie nowej żywności na rynek w Unii wszczyna się z inicjatywy Komisji Europejskiej lub na podstawie wniosku złożonego do Komisji przez wnioskodawcę.
Jeżeli wniosek spełnia wymogi formalne Komisja zwraca się do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z prośbą o wydanie opinii na temat bezpieczeństwa nowej żywności.
EFSA przyjmuje opinię w terminie dziewięciu miesięcy od dnia otrzymania ważnego wniosku.
W końcowym etapie Komisja przyjmuje akt wykonawczy, w którym potwierdza wydanie zezwolenia na nową żywność oraz określa warunki jej stosowania.
Na podstawie przyjętych aktów wykonawczych dokonuje się aktualizacji unijnego wykazu nowej żywności.
Procedura zgłoszenia wprowadzenia do obrotu tradycyjnej żywności z państwa trzeciego
Zamiast składać wniosek o wydanie zezwolenia wnioskodawca, który zamierza wprowadzić na rynek w Unii tradycyjną żywność z państwa trzeciego, może zdecydować, że poinformuje Komisję o tym zamiarze w drodze zgłoszenia.
Zgłoszenie należy przedłożyć Komisji drogą elektroniczną, zawiera ono udokumentowane dane świadczące o historii bezpiecznego stosowania tradycyjnej żywności z państwa trzeciego.
Posiadamy duże doświadczenie w przeprowadzaniu Klientów przez proces rejestracyjny. Z przyjemnością możemy poinformować, że wszyscy nasi Klienci uzyskali zezwolenia na nową żywność.
WPROWADZENIE NOVEL FOOD NA RYNEK
Komisja Europejska ustanawia i aktualizuje unijny wykaz nowej żywności, w odniesieniu do której wydano zezwolenie na wprowadzenie na rynek w Unii.
Jedynie taka nowa żywność, która uzyskała zezwolenie i jest wpisana do unijnego wykazu, może być wprowadzana na rynek w Unii jako taka lub stosowana w żywności lub na żywności zgodnie z warunkami stosowania i wymogami w zakresie etykietowania określonymi w tym wykazie.
Jakie warunki musimy spełnić, aby wprowadzić novel food na rynek?
W pierwszej kolejności należy uzyskać zezwolenie, o którym mowa we wcześniejszej części opracowania. Jeżeli żywność ma już zezwolenie musimy stosować się do zasad, które zostały wskazane w unijnym wykazie i dotyczą:
- warunków, na jakich można stosować nową żywność – czasami żywność może być składnikiem tylko określonej grupy produktów, np.: suplementów diety;
- dodatkowych szczególnych wymóg odnośnie etykietowania, które mają na celu poinformowanie konsumenta końcowego o szczególnych cechach lub właściwościach żywności, takich jak skład, wartość odżywczą lub skutki odżywcze i przeznaczenie żywności, które to cechy lub właściwości sprawiają̨, że nowa żywność nie jest już równoważna istniejącej żywności, lub też poinformowanie konsumenta końcowego o skutkach dla zdrowia określonych grup ludności;
- wymogów dotyczących monitorowania po wprowadzeniu na rynek.
JAK REKLAMOWAĆ NOWĄ ŻYWNOŚĆ?
Do reklamowania novel food należy stosować zasady, które są wspólne z reklamą ,,tradycyjnej” żywności. Zarówno europejski jaki i polski ustawodawca nie określił konkretnych i prawnie wiążących uregulowań w zakresie reklamy novel food.
Jeżeli nie ma konkretnych uregulowań to o czym musi pamiętać podmiot reklamujący novel food? Przede wszystkim reklama nie może wprowadzać w błąd, a dostarczane informacje muszą rzetelne, jasne i łatwe do zrozumienia dla konsumenta! W przypadku nowej żywności warto jest sprawdzić zasady etykietowania, określone w unijnym wykazie nowej żywności.
Oprócz reprezentacji i wsparcia w toku tzw. procedury novel food, oferujemy także opiniowanie składników pod kątem ich historii spożycia i możliwości zastosowania w określonej kategorii środków spożywczych.
W celu uzyskania większej ilości informacji zapraszamy do kontaktu.