W dobie rosnącej potrzeby uproszczenia i zwiększenia przejrzystości informacji dla konsumentów, piktogramy i symbole graficzne stają się coraz popularniejszym narzędziem komunikacji. W kontekście produktów spożywczych i suplementów diety rodzi się jednak pytanie, czy takie symbole mogą zastąpić obowiązkowe informacje na temat żywności?
Zgodnie z art. 9 ust. 2 oraz art. 13rozporządzenia (UE) nr 1169/2011, obowiązkowe informacje dotyczące żywności (w tym suplementów diety) muszą być podawane słownie i liczbowo w sposób czytelny, trwały i widoczny. Oznacza to, że elementy takie jak np. nazwa produktu, masa netto, składniki, sposób użycia, data minimalnej trwałości itp. nie mogą być zastępowane ikonami lub symbolami.
Jak stanowi art. 9 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011, możliwe jest dodatkowe użycie symboli graficznych, jednak wyłącznie pomocniczo, jako uzupełnienie a nie zamiast tekstu.
Przykładem może być użycie symbolu przedstawiającego informacje o zalecanej dziennej porcji (grafika dwóch kapsułek) obok pełnej treści wymaganej przez przepisy (Zalecana porcja do spożycia w ciągu dnia: 2 kapsułki).
Co prawda art. 9 ust. 3 i 4 rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 dopuszcza możliwość, że w przyszłości Komisja Europejska może przyjąć akty delegowane lub wykonawcze, które pozwolą zastąpić niektóre obowiązkowe informacje piktogramami lub symbolami, o ile zapewnią one konsumentowi taki sam poziom zrozumienia jak forma słowna. Na dziś jednak takie akty nie zostały wydane, co oznacza, że:
- wszystkie obowiązkowe dane muszą być przekazane w formie słownej lub liczbowej (np. masa netto: 60 g);
- symbole mogą być stosowane tylko dodatkowo, o ile nie wprowadzają w błąd i są zgodne z przepisami.
Zasada ta ma również zastosowanie do przypadków, gdy informacja o wartości odżywczej podawana jest dobrowolnie (np. na suplementach diety, które nie muszą zawierać obowiązkowej tabeli wartości odżywczej). W takim przypadku:
- dopuszczalne jest pokazanie wartości (np. witamin, minerałów) w formie tabeli,
- można użyć graficznych wyróżników jako uzupełnienia, ale nie zamiast konkretnej wartości liczbowej.