Zarówno w polskim jak i europejskim systemie prawnym konsument jest stroną umowy, która znajduje się pod szczególną ochroną.
W Polsce bardzo dobrze znana jest ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów, zaś na poziomie unijnym o ochronie konsumenta wspomina sam Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – niemniej jednak pomimo przedstawionych uregulowań prawnych, niektóre działania przedsiębiorców, w szczególności dotyczące sprzedaży internetowej, budziły niepokój europejskiego ustawodawcy.
W celu poprawy sytuacji, unijny ustawodawca powołał do życia Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2161 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniająca dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, 2005/29/WE oraz 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia unijnych przepisów dotyczących ochrony konsumenta, zwaną ,,Dyrektywą Omnibus” – 28 maja 2022 r. upłynął termin, do którego państwa członkowskie UE powinny wdrożyć Dyrektywę Omnibus.
Jaki zmiany oraz nowości wprowadza Dyrektywa Omnibus?
- W każdym ogłoszeniu o obniżce ceny podaje się wcześniejszą cenę stosowaną przez podmiot (czyli np. sprzedawcę/ dystrybutora) przez określony okres przed zastosowaniem obniżki ceny.
W tym miejscu należy podkreślić, że wcześniejsza cena oznacza najniższą cenę stosowaną w okresie, który nie może być krótszy niż 30 dni przed zastosowaniem obniżki ceny.
- Zgodnie z Dyrektywą państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar mających zastosowanie w przypadku naruszeń przepisów i podejmują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ich wykonywania. Przewidziane kary muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające;
- NIE zakazano publikowania opinii o produktach. Jednak konieczne jest zamieszczenie informacji, czy i w jaki sposób przedsiębiorca zapewnia, aby publikowane opinie pochodziły od konsumentów, którzy:
• używali danego produktu
• nabyli go;
- Unijny ustawodawca postanowił o poszerzeniu katalogu nieuczciwych praktyk rynkowych. Zgodnie z Dyrektywą będą nimi również twierdzenia przedsiębiorców informujące, że dokonali weryfikacji opinii, podczas gdy nie podjęli uzasadnionych i proporcjonalnych kroków w celu sprawdzenia, czy opinie pochodzą od konsumentów, którzy używali danego produktu lub nabyli go;
- Nowe obowiązki w zakresie danych teleadresowych! Należy podać pełny adres pocztowy, pod którym przedsiębiorca prowadzi przedsiębiorstwo, jak również numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej przedsiębiorcy; dodatkowo, jeżeli przedsiębiorca udostępnia inny środek komunikacji online gwarantujący, że konsument może zachować pisemną korespondencję z przedsiębiorcą, w tym daty i godziny takiej korespondencji, na trwałym nośniku, informacje te muszą zawierać także szczegółowe dane dotyczące tych innych środków; wszystkie te środki komunikacji udostępniane przez przedsiębiorcę muszą umożliwiać konsumentowi szybkie skontaktowanie się z przedsiębiorcą i skuteczne porozumiewanie się z nim; w przypadku gdy ma to zastosowanie, przedsiębiorca udostępnia również pełny adres pocztowy i dane identyfikujące przedsiębiorcę, w imieniu którego działa.
- Zakazano przyjmowania płatności przed upływem terminu do odstąpienia od umowy – przypadku zawarcia umowy podczas wycieczki, nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta, albo podczas pokazu, przedsiębiorca nie będzie mógł przyjąć płatności przed upływem terminu do odstąpienia od umowy.
Co z polską ustawą dostosowującą realia do Dyrektywy Omnibus? Aktualnie projekt ustawy nowelizacyjnej polskie został skierowany do prac w Sejmie.
Z treścią Dyrektywy można zapoznać się pod adresem: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32019L2161&from=pl