W dniu 7 listopada 2024 r. weszło w życie Rozporządzenie Ministra Zdrowia, które wprowadziło zmiany w zasadach wystawiania recept na środki odurzające, substancje psychotropowe, prekursory kategorii 1 i preparaty zawierające te środki lub substancje.
Kluczową zmianą wprowadzoną na mocy nowych przepisów jest określenie przez ustawodawcę wykazu środków odurzających, substancji psychotropowych lub prekursorów kategorii 1, na które wystawienie recepty musi zostać poprzedzone osobistym zbadaniem pacjenta przez osobę wystawiającą tę receptę. Wymogiem tym zdecydowano się objąć substancje: fentanyl, morfina, oksykodon oraz ziele konopi innych niż włókniste oraz wyciągi, nalewki farmaceutyczne, a także wszystkie inne wyciągi z konopi innych niż włókniste oraz żywicę konopi.
W ocenie ustawodawcy zmiana dotychczas obowiązujących przepisów miała na celu wzmocnienie nadzoru nad preskrypcją substancji kontrolowanych, co doprowadzić ma do ograniczenia negatywnych zjawisk społecznych związanych z nadużywaniem tego rodzaju substancji, w tym ich nadmierną preskrypcją. Z treści uzasadnienia do projektu rozporządzenia wprowadzającego zmianę czytamy, że nadmierna preskrypcja miała dotyczyć przede wszystkim ww. substancji.
Obecny stan prawny, wprowadzony na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 października 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie środków odurzających, substancji psychotropowych, prekursorów kategorii 1 i preparatów zawierających te środki lub substancje przewiduje, że wystawienie recepty m.in. na ziele konopi innych niż włókniste bez uprzedniego, osobistego zbadania pacjenta możliwe jest jedynie w przypadku kontynuacji leczenia preparatem, a osobą wystawiającą receptę jest lekarz udzielający świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, z wyłączeniem umowy dotyczącej nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
W praktyce oznacza to, że receptę na medyczną marihuanę w przypadku kontynuacji leczenia preparatem może wystawić lekarz, który:
1) posiada tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej albo
2) odbywa szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie medycyny rodzinnej, albo
3) posiada specjalizację II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej,
z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej albo który wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, wybrany przez świadczeniobiorcę, z wyłączeniem jednak umowy dotyczącej nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
Co istotne, od 1 stycznia 2025 r. rozszerzy się katalog określający, jakich lekarzy uznać można za lekarzy POZ. Do wymienionego powyżej katalogu dołączą także:
1) lekarze posiadający specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie pediatrii, pod warunkiem ukończenia kursu w dziedzinie medycyny rodzinnej, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej albo który wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej wybrany przez świadczeniobiorcę;
2) posiadający specjalizację I stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej lub posiadający specjalizację I lub II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie chorób wewnętrznych
– udzielający świadczeń zdrowotnych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej przed dniem 31 grudnia 2024 r., pod warunkiem ukończenia kursu w dziedzinie medycyny rodzinnej, z dodatkowymi zastrzeżeniami.
Interesujące jest to, że pierwotny projekt rozporządzenia wprowadzającego zmiany nie zakładał, że do środków, na które wystawienie recepty musi zostać poprzedzone osobistym zbadaniem pacjenta, będzie zaliczać się ziele konopi innych niż włókniste oraz żywica konopi. Zmiana w tym zakresie została dodana dopiero na późniejszym etapie prac nad projektem.
