Nowe wymogi dostępności dla e-commerce i innych usług już od czerwca 2025 roku

Już 25 czerwca 2025 roku wejdą w życie istotne zmiany dotyczące dostępności niektórych produktów i usług oferowanych na polskim rynku. Wprowadza je ustawa z dnia 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze.

Nowe przepisy są implementacją Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/882 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wymogów dostępności produktów i usług do polskiego porządku prawnego. Oznacza to, że polscy przedsiębiorcy będą musieli dostosować swoją działalność, aby ich oferta była bardziej przyjazna dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności oraz osób starszych.

Kogo dotyczą nowe regulacje?

Ustawa będzie miała zastosowanie do niektórych produktów (np. terminale płatnicze, bankomaty, czytniki książek elektronicznych) oraz usług, w tym usług handlu elektronicznego oferowanych lub świadczonych na rzecz konsumentów. Obowiązek zapewnienia spełnienia wymagań dostępności w zakresie tych usług spoczywać będzie na usługodawcach.

Warto jednak zaznaczyć, że przepisy ustawy nie będą dotyczyć mikroprzedsiębiorców.

Jakie konkretnie wymagania zostaną wprowadzone?

Zgodnie z nowymi przepisami, do oferowania lub świadczenia usług będą mogły być wykorzystywane jedynie produkty spełniające wymagania dostępności, o ile te produkty objęte są zakresem ustawy. Dotyczy to m.in. terminali płatniczych.

Ponadto, w ramach oferowania i świadczenia usług, przedsiębiorcy będą zobowiązani do zapewnienia:

1. dostępności informacji o oferowanych i świadczonych usługach oraz produktach z nimi powiązanych, w tym poprzez:

– udzielanie informacji za pomocą więcej niż jednego kanału sensorycznego.

– przekazywanie informacji w sposób zrozumiały.

– udostępnianie informacji w formatach tekstowych umożliwiających wykorzystanie ich w alternatywnej i wspomagającej komunikacji, prezentowanych za pomocą różnych kanałów sensorycznych.

– stosowanie czcionki o odpowiednim rozmiarze i kroju, z uwzględnieniem warunków użytkowania oraz z zapewnieniem wystarczającego kontrastu i odstępów między literami, wierszami i akapitami.

– zapewnienie alternatywnej prezentacji treści nietekstowych.

• elektronicznej dostępności informacji: informacje w formie elektronicznej muszą być postrzegalne, funkcjonalne, zrozumiałe i kompatybilne.
• jednolitości stron internetowych i aplikacji mobilnych: należy zapewnić ich postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność.

Dodatkowe wymagania dla e-commerce:

W przypadku usług handlu elektronicznego, oprócz powyższych wymagań, konieczne będzie także:

1. udzielanie informacji o spełnianiu wymagań dostępności przez produkty lub usługi, o ile takie informacje zostały przekazane przez podmiot do tego zobowiązany.
2. zapewnienie postrzegalności, funkcjonalności, zrozumiałości i kompatybilności funkcji i metod służących identyfikacji stron usługi, zachowaniu bezpieczeństwa, dokonywaniu płatności, składaniu podpisów elektronicznych oraz usług płatniczych stanowiących część tej usługi.

Kiedy wymagania dostępności nie muszą być spełnione?

Warto podkreślić, że wymagania dostępności mają zastosowanie jedynie w takim zakresie, w jakim ich zapewnienie nie wymaga wprowadzenia zasadniczej zmiany podstawowych właściwości produktu albo usługi oraz nie stanowi dla podmiotu gospodarczego nieproporcjonalnego obciążenia.

Ocena proporcjonalności obciążenia:

Przedsiębiorca będzie zobowiązany do samodzielnej oceny, czy zapewnienie zgodności z konkretnym wymaganiem dostępności wiąże się z zasadniczą zmianą właściwości lub stanowi nieproporcjonalne obciążenie. Podczas tej oceny należy wziąć pod uwagę następujące kryteria:

– stosunek kosztów netto związanych ze spełnianiem wymagania dostępności do ogólnych kosztów operacyjnych i kapitałowych produkcji, dystrybucji, importu produktu lub oferowania/świadczenia usługi.

– szacowane koszty i korzyści dla przedsiębiorcy (w tym w odniesieniu do procesów wytwórczych i inwestycji) w stosunku do szacowanej korzyści dla osób ze szczególnymi potrzebami, uwzględniając liczbę i częstotliwość korzystania z produktu lub usługi.

– stosunek kosztów netto związanych ze spełnianiem wymagań dostępności do przychodów netto przedsiębiorcy ze sprzedaży produktu lub oferowania/świadczenia usługi.

Przy obliczaniu kosztów netto uwzględnia się zarówno jednorazowe koszty organizacyjne (np. zatrudnienie specjalistów, szkolenia, opracowanie nowych procesów i wytycznych), jak i bieżące koszty produkcji i rozwoju (np. projektowanie funkcji dostępności, realizacja procesów wytwórczych, testowanie dostępności, opracowanie dokumentacji).

Przedsiębiorca będzie zobowiązany do sporządzenia dokumentacji przebiegu oceny i przechowywania jej przez 5 lat od dnia zakończenia oferowania lub świadczenia usługi. Na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, należy przekazać uwierzytelnioną kopię tej dokumentacji.

Obowiązki usługodawcy w zakresie oceny zgodności i informowania:

Usługodawca będzie zobowiązany do przeprowadzenia oceny zgodności usługi z wymaganiami dostępności. Ponadto, ma on obowiązek:

1. zamieścić w regulaminie świadczenia usług (lub innym równoważnym dokumencie), w formie pisemnej (papierowej lub elektronicznej) oraz w sposób dostępny dla osób ze szczególnymi potrzebami, informacje o oferowanej i świadczonej usłudze, informacje niezbędne do korzystania z niej oraz informacje o tym, w jaki sposób usługa spełnia wymagania dostępności.
2. udzielać informacji na temat procesu oferowania lub świadczenia usługi i jego monitorowania w formie pisemnej (papierowej lub elektronicznej) oraz w sposób dostępny dla osób ze szczególnymi potrzebami.
3. przechowywać powyższe informacje przez cały okres oferowania usługi.
4. uwzględniać zmiany dotyczące oferowania usługi, zmiany wymagań dostępności oraz zmiany w normach zharmonizowanych lub specyfikacjach technicznych.
5. w przypadku niespełniania wymagań dostępności, podejmować działania naprawcze w celu zapewnienia zgodności.
6. niezwłocznie informować właściwy organ nadzoru rynku o niespełnianiu wymagań dostępności, podając szczegóły i informacje o podjętych działaniach naprawczych.
7. na żądanie Prezesa Zarządu PFRON lub właściwego organu nadzoru rynku, udzielać w określonym terminie informacji niezbędnych do wykazania zgodności usługi z wymaganiami dostępności (w formie pisemnej, papierowej lub elektronicznej).
8. współpracować z Prezesem Zarządu PFRON lub właściwym organem nadzoru rynku w zakresie działań naprawczych.

Konsekwencje niedostosowania się do nowych przepisów:

Ustawa przewiduje dotkliwe kary pieniężne za naruszenia obowiązków wynikających z jej przepisów. Mogą one wynieść do dziesięciokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za rok poprzedzający, jednak nie więcej niż 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.

Podsumowanie:

Wprowadzenie nowych wymogów dostępności to ważny krok w kierunku budowania bardziej inkluzywnego społeczeństwa. Przedsiębiorcy, szczególnie ci działający w branży e-commerce, powinni już teraz zapoznać się ze szczegółami ustawy i rozpocząć przygotowania do wdrożenia niezbędnych zmian, aby uniknąć kar i zapewnić swoim klientom równy dostęp do oferowanych usług. Wejście w życie przepisów już 25 czerwca 2025 roku oznacza, że czasu na dostosowanie jest coraz mniej.