Rynek konopny prężnie się rozwija zarówno w Polsce jak i w Europie. Pomimo tak szybkiego rozkwitu, organy nadzoru mają różne podejście do składników konopnych.
Miło nam poinformować, że 19 listopada 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał wyrok dotyczący kwalifikacji produktu zawierającego ziele konopi włóknistych jako nową żywność, który jest korzystny dla branży!
Jaki był stan faktyczny?
Przedmiotem postępowania, wszczętego na skutek powiadomienia przez Skarżącego o zamiarze wprowadzenia po raz pierwszy do obrotu na terytorium RP suplementu diety pn.: „Zioła […]”, był produkt, który w zalecanej dziennej porcji (tj. w 4 kapsułkach) miał: 1000 mg ziela konopi włóknistych (Cannabis sativa), 320 mg korzenia kozłka lekarskiego (Radix valerianae), 320 mg liścia melisy (Melissae folium), 360 mg oliwy z oliwek.
Zdaniem organu ziele konopi stanowiło nową żywność w rozumieniu przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 2015/2283 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie nowej żywności.
Skarżący został wezwany do przedstawienia dokumentacji potwierdzającej, że ziele konopi było stosowane do celów żywienia człowieka w państwach członkowskich Unii Europejskiej przed dniem 15 maja 1997 r. Przedstawione przez stronę dowody oraz twierdzenia w większości przypadków wskazywały jednak na stosowanie ziela konopi w celach leczniczych, a nie jako żywności.
Jakie było rozstrzygniecie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA)?
Sąd podkreślił, iż analiza katalogu Novel Food wskazuje, że w odniesieniu do konopi siewnych (Cannabis sativa L.) zamieszczono znak „V” w kolorze zielonym i dobrze znany w branży opis, który wskazywał na potwierdzoną historię spożycia między innymi: nasion i oleju z nasion konopi.
Natomiast w odniesieniu do Cannabinoids (Kannabinoidy) zamieszczono znak „X” w kolorze czerwonym i opis – bez uszczerbku dla informacji zawartych w katalogu nowej żywności dla pozycji dotyczącej Cannabis sativa L., ekstrakty Cannabis sativa L. i produkty pochodne zawierające kannabinoidy są uważane za nową żywność, ponieważ nie wykazano historii ich spożycia.
Z uwagi na powyższe WSA podzielił ocenę GIS, iż w Katalogu Nowej Żywności KE wskazano, że historia spożycia Cannabis sativa L, jako żywności przed dniem 15 maja 1997 r. znana jest tylko w odniesieniu do nasion z konopi, oleju z nasion z konopi, mąki z nasion konopi, odtłuszczonych nasion konopi.
Od powyższego została wniesiona skarga kasacyjna do NSA!
NSA uwzględnił skargę oraz wskazał, że GIS oraz WSA nie mają racji.
Jakie argumenty znajdziemy w uzasadnieniu?
- W relacji do prawnie niewiążącego charakteru Katalogu Nowej Żywności, który zawiera niewyczerpującą – a więc otwartą – listę dozwolonych składników (produktów) żywnościowych, która jako pomocnicze źródło służy ich stosownej kwalifikacji, a w konsekwencji poddaniu ich lub nie procedurze zezwolenia zgodnie z rozporządzeniem w sprawie nowej żywności, a także w relacji do celów i zasad tworzenia i uzupełniania wymienionego Katalogu motywowanych potrzebą wyjaśnienia statusu składników (produktów), w odniesieniu do których pojawiają się wątpliwości czy stanowią one nową żywność w rozumieniu przywołanego rozporządzenia, czy też nie, powinna następować rekonstrukcja zawartego w Katalogu Nowej Żywności opisu odnoszącego się do rośliny Cannabis sativa L. oznaczonego ponadto znakiem „V” w kolorze zielonym (zastrzeżonym dla produktów znajdujących się w obrocie jako żywność lub składnik żywności i spożywanych w znacznym stopniu przed 15 maja 1997 r.) oraz znaczenia tego opisu dla odpowiedzi na kluczowe w rozpatrywanej sprawie pytanie – czego w przedmiotowej sprawie nie dokonano.
- Wydaje się bowiem nie budzić wątpliwości, że stwierdzenie, iż Katalog Nowej Żywności nie jest zbiorem zamkniętym wyklucza możliwość równoczesnego wnioskowania o enumeratywnych charakterze wyliczeń –oznacza to, że charakter wyliczeń może być przykładowy!
Z powyższego należy wyciągnąć wniosek, zgodnie z którym brak wymienienia składnika w Katalogu Nowej Żywności, np.: ziela konopi, nie stanowi, że konieczne jest przeprowadzenie przeprowadzenie procedury autoryzacyjnej z rozporządzenia 2015/2283. Aby uznać składnik za nową żywność, należy zbadać szerszy kontekst danej sprawy i zapisy zamieszczone w Katalogu Novel Food.
NSA finalnie uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez WSA.
Wyrok jest bardzo dobrą wiadomością dla całej branży konopnej oraz możliwym początkiem zmian w podejściu organów nadzoru, które z uwagi na brak zharmonizowanego ustawodawstwa nie jest jednolite.
Jeżeli mają Państwo dodatkowe pytania dotyczące składników konopnych zapraszamy do kontaktu!
Z treścią wyroku można zapoznać się po adresem: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/E63C296895
