Wzrost świadomości zdrowotnej wśród konsumentów oraz rosnąca liczba osób z alergiami pokarmowymi sprawiają, że producenci suplementów diety muszą przykładać szczególną wagę do rzetelnego i zgodnego z prawem oznakowania. O ile suplementy diety są specyficzną kategorią środków spożywczych, nie zwalnia to przedsiębiorców z przestrzegania przepisów ogólnego prawa żywnościowego – w tym wymogów dotyczących informacji o składnikach alergennych.
Obowiązek oznaczania alergenów – co na to prawo?
Zgodnie z art. 21 ust. 1 lit. b rozporządzenia nr 1169/2011, informacja o alergenach musi być zawarta bezpośrednio w wykazie składników. Co więcej, nazwa alergenu – czyli substancji lub produktu z wykazu zawartego w załączniku II do rozporządzenia nr 1169/2011 – musi być odpowiednio wyróżniona. Może to nastąpić poprzez m.in.:
- pogrubienie czcionki (bold);
- podkreślenie;
- zastosowanie wielkich liter.
Taka elastyczność daje producentowi pewien wybór w zakresie estetyki projektu etykiety, ale obowiązek wyróżnienia pozostaje jednoznaczny.
Przykład prawidłowego oznaczenia:
Składniki: siarczan glukozaminy (ze skorupiaków)
W praktyce rynkowej nadal można spotkać się z dodatkowymi informacjami umieszczanymi poza wykazem składników, takimi jak:
- „Produkt zawiera soję”
- „Zawiera gluten”
- „Informacja o alergenach: Produkt zawiera ryby”
Takie sformułowania są jednak niedozwolone. Art. 21 ust. 1 lit. a jednoznacznie stanowi, że informacja o alergenach powinna być wyłącznie elementem wykazu składników, bez osobnych, dodatkowych oznaczeń, nawet jeśli wynikają one z troski o dobro konsumenta.
Co więcej, zgodnie z zawiadomieniem Komisji Europejskiej z dnia 13 lipca 2017 r., nie jest dopuszczalne:
- dobrowolne powtarzanie informacji o alergenach poza wykazem składników,
- użycie słowa „zawiera” jako formy komunikatu o obecności alergenu,
- stosowanie symboli, ikon, ramek lub pól tekstowych sugerujących obecność alergenu.
Choć zawiadomienie to nie ma mocy prawnej, stanowi ważną wytyczną interpretacyjną zarówno dla producentów, jak i organów kontrolnych.
Oprócz samego umieszczenia informacji o alergenach, rozporządzenie nr 1169/2011 (art. 13) nakłada dodatkowe obowiązki dotyczące formy przekazu:
- Informacja musi być umieszczona w widocznym miejscu,
- Musi być czytelna, wyraźna i – jeśli to możliwe – nieusuwalna,
- Nie może być zasłonięta, pomniejszona ani zakłócona przez ilustracje, znaki graficzne czy elementy marketingowe.
Brak czytelności lub umieszczenie wykazu składników w miejscu trudnym do zauważenia może być traktowane jako naruszenie prawa żywnościowego.
