Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok korzystny dla właściciela apteki, sprzedającego leki bez recepty na allegro. Wyrok nie jest prawomocny.
Przedmiotem rozstrzygnięcia była działalność jednej z aptek, która prowadziła wysyłkową sprzedaż produktów leczniczych bez przepisu lekarza poprzez portal allegro.pl. Choć rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2015 r. w sprawie wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych (Dz. U. poz. 481, dalej: „Rozporządzenie”) dopuszcza wysyłkową sprzedaż produktów leczniczych, działanie apteki zakwestionował Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, a następnie decyzję utrzymał w mocy Główny Inspektor Farmaceutyczny.
Rozporządzenie bowiem stanowi, iż warunkiem realizacji sprzedaży wysyłkowej jest złożenie zamówienia za pomocą formularza umieszczonego na stronie internetowej placówki – a nie poprzez stronę internetową pośrednika, będącego portalem aukcyjnym. Dodatkowo strona pośrednika nie spełniała szeregu szczegółowych wymogów, stawianych przez § 6 ust. 1 pkt 2-4 Rozporządzenia (nie zawierała hiperłącza do rekordu w wykazie aptek ogólnodostępnych i punktów aptecznych prowadzących wysyłkową sprzedaż produktów leczniczych wydawanych bez przepisu lekarza, odnoszącego się do placówki prowadzącej tę stronę internetową; odesłania do informacji, o których mowa w art. 115 ust. 2 pkt 1-3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne, Dz. U. z 2021 r. poz. 1977 z późn. zm., dalej: „Prawo farmaceutyczne”; oraz odesłania do Krajowego Rejestru Zezwoleń Na Prowadzenie Aptek Ogólnodostępnych, Punktów Aptecznych oraz Rejestru Udzielonych Zgód na Prowadzenie Aptek Szpitalnych i Zakładowych, o którym mowa w art.107 ust. 5 Prawa farmaceutycznego).
Dlaczego WSA nie zgodził się z argumentacja Głównego Inspektora Farmaceutycznego?
Sąd uznał jednak, iż z konieczności prowadzenia sprzedaży poprzez indywidualną stronę internetową placówki nie wynika, kto (jaki usługodawca) ma zapewnić w tym zakresie stosowne rozwiązanie techniczne (czy ma być to hosting indywidualny strony internetowej czy też pośrednictwo internetowe w rozumieniu art. 2 pkt 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1150 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie propagowania sprawiedliwości i przejrzystości dla użytkowników biznesowych korzystających z usług pośrednictwa internetowego, Dz. U. UE. L. z 2019 r. Nr 186, str. 57). Ponadto portal allegro.pl nie bierze udziału w zawieraniu transakcji, a zapewnia jedynie infrastrukturę informatyczną (dedykowaną stronę z unikalnym adresem), tj. taką, którą w przeciwnym razie apteka musiałaby zapewnić przy pomocy innego indywidualnie wybranego usługodawcy.
WSA odwołał się również do aktów prawa unijnego i motywów ustanowienia regulacji dot. wysyłkowej sprzedaży produktów leczniczych. Art. 68 ust. 3a Prawa farmaceutycznego, jak i wydane na jego podstawie Rozporządzenie, wdrażają prawo unijne (w szczególności dyrektywę 2001/83/WE i zmieniającą ją dyrektywę 2011/62/UE). Jak wynika z motywów prawa unijnego, wymóg zgłaszania przy sprzedaży na odległość produktów leczniczych „adresu strony internetowej wykorzystywanej do tego celu oraz wszelkich odpowiednich informacji niezbędnych do identyfikacji tej strony”, wiąże się z koniecznością ochrony konsumentów przed nielegalną sprzedażą produktów leczniczych oraz ułatwienia konsumentowi rozstrzygnięcia, która strona internetowa legalnie oferuje produkty lecznicze. WSA wskazał, iż nie ma podstaw by uznać, że tylko strona zapewniona przez „zwykłą firmę hostingową” może realizować ww. cele, a platforma allegro.pl już nie.
Nie bez znaczenia jest też swoboda świadczenia usług, której ograniczenie musiałoby być podyktowane względami bezpieczeństwa i zdrowia ludzi.
Co to oznacza dla branży?
Wyrok WSA jest nieprawomocny. Sąd uchylił zaskarżoną decyzję Głównego Inspektora Farmaceutycznego oraz poprzedzającą ją decyzję Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego. Niemniej jednak Sąd zaznaczył, iż przy ponownym rozpatrywaniu sprawy inspektor farmaceutyczny nie będzie prowadził postępowania w celu „zaprzestania prowadzenia sprzedaży produktów leczniczych z wykorzystaniem strony internetowej pośrednika – portalu aukcyjnego allegro.pl”, ile w celu usunięcia ewentualnych uchybień wiążących się z wymaganymi § 6 ust. 1 pkt 2-4 Rozporządzenia.
