Sprzedaż internetowa ciągle się rozwija. W związku z pandemią COVID-19 wielu przeciwników zakupów internetowych musiało przezwyciężyć swoje obawy i rozpocząć przygodę z e-commerce, czyli rodzajem handlu, prowadzonym w Internecie.
Sprzedaż internetowa to nie tylko sklepy znanych marek, ale również platformy sprzedażowe oraz media społecznościowe. Czy oferowanie towarów za pomocą wspomnianych platform oraz mediów można uznać za działalność stanowiącą praktykę handlową, a sprzedającego za przedsiębiorcę? Na wniosek bułgarskiego sądu administracyjnego nad tą kwestią pochyli się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), zaś już dziś możemy zapoznać się z opinią Rzecznika Generalnego.
Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym przedłożył w TSUE Administrativen sad – Varna (sąd administracyjny w Warnie, Bułgaria). Przedmiotowy wniosek dotyczy sporu pomiędzy Eveliną Kamenovą a Komisia za zashtita na potrebitelite (bułgarską komisją ochrony konsumentów) toczącego się w przedmiocie decyzji w sprawie stwierdzenia wykroczenia administracyjnego, która została wydana przez tę komisję. Zarzucane Kamenovej wykroczenie wynika z naruszenia Zakon za zashtita na potrebitelite (ustawy o ochronie konsumentów) poprzez nieudzielenie konsumentom informacji przy okazji ogłoszeń o sprzedaży produktów publikowanych na platformie online.
Na wstępie kilka definicji…
Zgodnie z dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych przedsiębiorca oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która w ramach praktyk handlowych objętych niniejszą dyrektywą działa w celu związanym z jej działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wolnym zawodem, oraz każdą osobę działającą w imieniu lub na rzecz przedsiębiorcy.
Za praktyki handlowe stosowane wobec konsumentów uważa się zaś każde działanie przedsiębiorcy, jego zaniechanie, sposób postępowania, oświadczenie lub komunikat handlowy, w tym reklamę i marketing, bezpośrednio związane z promocją, sprzedażą lub dostawą produktu do konsumentów.
Bułgarski sąd wniósł o rozstrzygnięcie czy osobę fizyczną, która opublikowała jednocześnie osiem ogłoszeń sprzedaży różnych produktów na platformie sprzedaży online, można kwalifikować jako „przedsiębiorcę” i czy jej działalność stanowi „praktykę handlową” w rozumieniu przepisów prawa?
Zdaniem Rzecznika Generalnego istnienie praktyki handlowej w rozumieniu wspomnianej dyrektywy może zostać stwierdzone jedynie wówczas, gdy dotyczy ona z jednej strony przedsiębiorcy, a z drugiej konsumenta.
W analizowanej sprawie fakt, że pozwana w postępowaniu głównym jest osobą fizyczną, nie jest samo w sobie wystarczające dla uznania jej za przedsiębiorcę. Jednakże, aby uznać, że jest ona objęta zakresem tego pojęcia, należy jeszcze sprawdzić, czy osoba ta działa w celach związanych z działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub z wykonywaniem wolnego zawodu albo w imieniu lub na rzecz przedsiębiorcy.
Analiza powinna zmierzać w szczególności, do ustalenia, czy sprzedaż za pośrednictwem platformy internetowej dokonywana była w ramach zorganizowanej działalności i w celach zarobkowych; czy sprzedaż ujęta jest w określone ramy czasowe i częstotliwość; czy sprzedawca posiada status prawny, który pozwala mu na prowadzenie działalności handlowej, i w jakim stopniu sprzedaż online jest połączona z działalnością handlową sprzedawcy; czy sprzedawca jest podatnikiem VAT?
Należy również wziąć pod uwagę, czy sprzedający, działając w imieniu określonego przedsiębiorcy lub na jego rachunek albo za pośrednictwem innej osoby działającej w jego imieniu i na jego rachunek, otrzymał za to wynagrodzenie lub udział w zysku. W tym przypadku odnosi się to do influencerów działających najczęściej za pośrednictwem mediów społecznościowych.
Zgodnie z przyjętą przez Rzecznika definicją „Influencer to każda osoba aktywna w mediach społecznościowych, która ze względu na swój status, pozycję czy ekspozycję medialną jest w stanie wpływać na nawyki konsumenckie. Influencerzy są zatrudniani przez marki i firmy w celu ulepszenia komunikacji oraz w ramach działalności reklamowej. Influencerzy pracują przede wszystkim w mediach społecznościowych, wpływając na licznych »followersów« poprzez swoje konta na Instagramie lub kanały na YouTube. Mają charakter pośrednika sprzedaży pomiędzy firmami a potencjalnymi klientami”.
Co w przedmiotowej sprawie rekomenduje Rzecznik Generalny?
Zgodnie z opinią Rzecznika w przedmiotową sprawę powinno się interpretować w ten sposób, że osoba fizyczna taka jak pozwana w postępowaniu głównym, zarejestrowana na platformie internetowej sprzedaży towarów, nie może zostać zakwalifikowana jako przedsiębiorca, jeżeli publikuje ona na tej stronie jednocześnie osiem ogłoszeń sprzedaży różnych produktów.
Jednakże to do sądu odsyłającego będzie należało dokonanie oceny, czy w świetle wszystkich pozostałych okoliczności niniejszej sprawy osoba ta może zostać zakwalifikowana jako przedsiębiorca w rozumieniu dyrektyw i w konsekwencji, czy prowadzona przez nią działalność stanowi praktykę handlową.
Zachęcamy do zapoznania się opinią Rzecznika Generalnego dostępną pod adresem: https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=influencer&docid=202421&pageIndex=0&doclang=pl&mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=616558#ctx1
