12 listopada 2025 r. Sejm przekazał Senatowi uchwaloną przez siebie ustawę o nadzorze nad ogólnym bezpieczeństwem produktów. Nowa ustawa implementuje i wzmacnia unijny system wynikający z rozporządzenia 2023/988 (GPSR), które weszło w życie wcześniej, ale dopiero teraz doczekało się krajowych narzędzi nadzoru.
Ustawa skierowana jest do wszystkich przedsiębiorców mających udział w życiu produktu na rynku:
- producentów,
- importerów,
- dystrybutorów,
- sprzedawców online,
- dostawców platform handlowych.
Dotychczasowy system nadzoru opierał się na przepisach sprzed ponad 20 lat. W praktyce nie przystawał już do realiów rynku, na którym dominuje sprzedaż online, duży przepływ towarów z państw trzecich, czy też oferowanie produktów na platformach handlowych.
Nowa ustawa przyznaje organom nadzoru narzędzia do realnej kontroli, reagowania na niebezpieczne produkty i egzekwowania odpowiedzialności.
Jak ustawodawca definiuje produkt i bezpieczeństwo?
Produktem jest każda rzecz oferowana konsumentowi – niezależnie od tego, czy sprzedawana jest stacjonarnie czy online, odpłatnie czy za darmo. Produkt musi być bezpieczny, czyli:
- nie może stwarzać zagrożeń większych niż te, które są akceptowalne,
- musi być właściwie oznaczony i opisany,
- musi posiadać elementy wymagane przez GPSR.
Najważniejsze obowiązki przedsiębiorców
Dokumentacja i komunikacja po polsku
Ustawa wprost wymaga, aby dokumenty i informacje wymagane przez przepisy były dostępne w języku polskim. Dotyczy to:
- oznakowania,
- instrukcji,
- ostrzeżeń,
- komunikacji z organami.
Pełna identyfikowalność produktu
Inspekcja Handlowa może żądać dokumentów dotyczących:
- łańcucha dostaw,
- dystrybucji,
- ilości produktów na rynku,
- modeli technicznie podobnych.
Kto będzie nadzorował bezpieczeństwo produktów?
Prezes UOKiK otrzymał kluczowe kompetencje:
- ocenia, czy produkt jest bezpieczny,
- może nakazać wycofanie produktu,
- może nakazać jego odzyskanie,
- może zarządzić zniszczenie produktów,
- publikuje decyzje na stronie internetowej.
Inspekcja Handlowa zaś będzie prowadzić kontrole planowe i doraźne, w ramach których uprawniona jest do pobierania próbek, dokonywania zakupów kontrolnych, a także prowadzenia kontroli w formie zdalnej, w tym poprzez anonimowe zakupy online.
Postępowanie przed UOKiK
Jeżeli w toku kontroli pojawi się podejrzenie, że produkt stwarza ryzyko, Prezes UOKiK wszczyna postępowanie. Może ono zakończyć się:
- nakazem usunięcia ryzyk,
- obowiązkiem poprawy oznakowania,
- zakazem sprzedaży,
- natychmiastowym wycofaniem produktu z rynku,
- obowiązkowym odzyskaniem produktu od użytkowników,
- zniszczeniem towaru.
W przypadku produktów stwarzających poważne ryzyko, decyzje podlegają natychmiastowemu wykonaniu.
Jeśli produkt okaże się niebezpieczny lub niezgodny z GPSR, koszty związane z postępowaniem ponosić będzie przedsiębiorca. Chodzi o:
- badania laboratoryjne,
- opinie biegłych,
- przechowywanie i transport próbek,
- utylizację produktów.
Minister zdrowia będzie prowadzić ogólnopolski system zgłaszania wypadków konsumenckich związanych z produktami.
Nowa ustawa stanowi realną zmianę sposobu, w jaki państwo nadzoruje bezpieczeństwo produktów. Oznacza wyższe wymagania, większą transparentność, sprawniejszy nadzór i realne konsekwencje finansowe. Za brak dostosowania się do przepisów ustawa przewiduje kary w wysokości aż do 1 000 000 zł.
Dla przedsiębiorców to dobry moment, by przyjrzeć się swoim produktom, dokumentacji i procesom.
