W dniu 29 kwietnia 2024 roku Högsta förvaltningsdomstolen (Najwyższy Sąd Administracyjny Szwecji) złożył do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym w sprawie oznakowania produktów z kategorii żywności specjalnego przeznaczenia medycznego (FSMP). Sprawa (C-315/24) dotyczy kwestii powtarzania informacji o wartości odżywczej na etykietach FSMP.
W dniu 8 maja 2025 r. Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) przedstawił swoją opinię w tym temacie.
Tło sprawy
Firma Nestlé Sverige AB wprowadziła do obrotu produkty FSMP, których opakowania zawierały informacje o wartości energetycznej i zawartości składników odżywczych. Dane te zostały podane na jednostkę spożycia, a nie tradycyjnie na 100 g lub 100 ml, co budziło wątpliwości w kontekście unijnych przepisów dotyczących oznakowania żywności.
Zgodnie z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) nr 2016/128 w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących FSMP, produkty te muszą spełniać określone standardy w zakresie informacji o wartości odżywczej. Rozporządzenie to przewiduje obowiązkowe umieszczanie tabeli wartości odżywczej, a także zakazuje powtarzania tych samych informacji w innych miejscach na etykiecie.
W tym kontekście Miljönämnden i Helsingborgs kommun (szwedzka komisja ds. środowiska) nakazała firmie Nestlé usunięcie szczegółowych danych o wartości odżywczej umieszczonych poza tabelą wartości odżywczej, uznając, że stanowiły one powtórzenie informacji już zawartych w tej tabeli, co narusza przepisy rozporządzenia 2016/128.
Nestlé odwołało się od decyzji, argumentując, że dodatkowe dane nie są powtórzeniem informacji z tabeli, lecz stanowią dodatkowy opis właściwości produktu i cech produktu, zgodnie z artykułem 5 ust. 2 lit. g rozporządzenia 2016/128.
Pytania prejudycjalne skierowane do TSUE
W obliczu wątpliwości prawnych, Högsta förvaltningsdomstolen (najwyższy sąd administracyjny Szwecji) skierował do TSUE następujące pytania prejudycjalne:
- Czy informacja dotycząca wartości energetycznej produktu oraz ilości różnych składników odżywczych, zamieszczona w innym miejscu niż w tabeli wartości odżywczej, stanowi dodatkowy opis właściwości i cech produktu w rozumieniu artykułu 5 ust. 2 lit. g) rozporządzenia 2016/128?
- Jeśli odpowiedź na pytanie pierwsze będzie twierdząca, czy artykuł 6 ust. 2, który zakazuje powtarzania informacji zawartych w obowiązkowej tabeli wartości odżywczej, wyklucza podanie tych samych danych (o wartości energetycznej i składnikach odżywczych) w opisie produktu, jeżeli informacja ta została wyrażona w jednostkach innych niż 100 g lub 100 ml (np. na jednostkę spożycia)?
Opinia Rzecznika Generalnego TSUE
Rzecznik Generalny TSUE w opinii opublikowanej 8 maja 2025 r. wskazał, że art. 5 ust. 2 lit. g rozporządzenia nr 2016/128 nie uprawnia do wskazywania wartości energetycznej i ilości różnych składników odżywczych poza obowiązkową tabelą wartości odżywczej, jako dodatkowy opis właściwości produktu. Według niego, taka praktyka nie może być uznana za dodatkowy opis cech i właściwości żywności w rozumieniu tego przepisu.
Rzecznik wskazał też, że rozporządzenie nr 2016/128 zostało stworzone z myślą o zapewnieniu wysokiej ochrony wrażliwych konsumentów, którzy są szczególnie podatni na nieprecyzyjne informacje na temat składników odżywczych. Powtarzanie tych samych danych w różnych częściach etykiety mogłoby wprowadzać zamieszanie i utrudniać konsumentom prawidłowe zrozumienie informacji o produktach, co w konsekwencji mogłoby zaszkodzić ich zdrowiu.
Na podstawie tej wykładni, Rzecznik uznał, że informacje zawarte w opisie produktu, które są powtórzeniem danych z tabeli wartości odżywczej (nawet jeśli wyrażone są w jednostkach innych niż 100 g lub 100 ml, np. na porcję), nie mogą być traktowane jako dodatkowy opis właściwości i cech produktu w rozumieniu art. 5 ust. 2 lit. g rozporządzenia nr 2016/128.
Znaczenie sprawy dla producentów FSMP
Jeśli TSUE zaakceptuje opinię Rzecznika Generalnego, firmy produkujące FSMP będą musiały zadbać o natychmiastowe dostosowanie etykiet swoich produktów. Wyrok TSUE nie przewiduje bowiem okresu przejściowego. Zgodnie z taką interpretacją przepisów rozporządzenia nr 2016/128, informacje o wartości energetycznej i innych składnikach odżywczych, podane poza tabelą wartości odżywczej, nie będą mogły być uznawane za dodatkowy opis cech / właściwości produktu.
