Dnia 17 czerwca 2025 r. Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w wyroku (sygn. akt I ONP 1/25) oddalił skargę dotyczącą stwierdzenia niezgodności z prawem w sprawie zawieszenia zatwierdzenia zakładu produkcji żywności. Orzeczenie to ma szczególne znaczenie, ponieważ dotyczy stosowania przepisów rozporządzenia nr 2017/625, które reguluje kwestie związane z kontrolami urzędowymi w branży spożywczej.
Tło sprawy
Sprawa, która trafiła do NSA, dotyczyła sytuacji, w której przedsiębiorca, pomimo wcześniejszej decyzji o zawieszeniu działalności, uniemożliwił przeprowadzenie kontroli przez organ weterynaryjny. W wyniku jego postawy, inspektorzy nie mogli przeprowadzić wymaganych inspekcji, ponieważ:
- odmówił on wpuszczenia osób kontrolujących na teren zakładu,
- nie wyznaczył osoby upoważnionej do reprezentowania zakładu,
- nie przedstawił wymaganych wyjaśnień.
Taka postawa przedsiębiorcy zmusiła Powiatowego Lekarza Weterynarii do podjęcia decyzji o ponownym zawieszeniu zatwierdzenia zakładu produkcyjnego. Po wyczerpaniu wszystkich dostępnych środków odwoławczych, sprawa ostatecznie trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Decyzja NSA
NSA, rozpatrując sprawę, uznał, że prawo organu kontrolującego do zawieszenia zatwierdzenia zakładu nie jest ograniczone wyłącznie do sytuacji, w której stwierdzona zostaje rzeczywista niezgodność z przepisami prawa. Sąd wskazał, że w wyjątkowych okolicznościach, kiedy skuteczne przeprowadzenie kontroli jest niemożliwe z winy przedsiębiorcy, organy mają prawo do podjęcia działań prewencyjnych już na etapie podejrzenia niezgodności. Działania te mogą obejmować np. zawieszenie zatwierdzenia zakładu, zgodnie z art. 137 i art. 138 ust. 2 lit. j rozporządzenia nr 2017/625.
Sąd zauważył też, że zasada proporcjonalności została zachowana, ponieważ zawieszenie zatwierdzenia miało na celu ochronę zdrowia publicznego. Środek ten nie był uznany za nadmierny, biorąc pod uwagę wcześniejsze uchybienia po stronie przedsiębiorcy oraz jego brak współpracy z organami kontrolnymi.
Podsumowanie
Orzeczenie NSA stanowi istotny sygnał dla wszystkich firm działających w branży spożywczej. Przedsiębiorcy powinni być świadomi, że brak współpracy z organem kontrolującym może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych, takich jak zawieszenie działalności produkcyjnej. Pełna treść wyroku dostępna pod linkiem: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/8BE495DCB4?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAYnJpZBExZGtTbWE2eTdDY2pxTEFFegEeU3snMOeC8LYfuYfUA7XYar5PhkqlXtKdSxu_22IrAiaDNevNN3dS4BbONHI_aem_ecmbzh6t-H-wYp96EOqIlw
