Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 maja 2021 r. II GSK 1988/18
Jak wygląda kwestia gazetek wyłożonych w przedsionkach aptecznych w najnowszym orzecznictwie NSA? Poniżej zarys stanu faktycznego i uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, którego przedmiotem były właśnie wspomniane gazetki.
W izbie ekspedycyjnej apteki dostępne były gazetki zawierające ceny i opis wybranych produktów leczniczych, suplementów diety, wyrobów medycznych i kosmetyków, opieczętowane na ostatniej stronie pieczęcią apteki z informacją o jej lokalizacji i godzinach otwarcia.
Z treści art. 94a ust. 1 Prawa farmaceutycznego wynika, że ustawodawca wprowadził całkowity zakaz reklamy aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności, przy czym nie zdefiniował pojęcia reklamy, a jedynie wskazał, co reklamy nie stanowi (informacja o lokalizacji i godzinach pracy apteki lub punktu aptecznego).
W wydanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny nie tylko odwołał się do praktyki sądownictwa administracyjnego wskazującej, co pod pojęciem reklamy możemy rozumieć (każde działanie, które ma na celu zachęcenie potencjalnych klientów do zakupu konkretnych towarów lub do skorzystania z określonych usług), ale przywołał również stanowisko Sądu Najwyższego w tej kwestii, zgodnie z którym:
„przy rozróżnieniu informacji od reklamy trzeba mieć na uwadze, że podstawowym wyznacznikiem przekazu reklamowego jest nie tylko mniej lub bardziej wyraźna zachęta do kupna towaru, ale i faktyczne intencje podmiotu dokonującego przekazu oraz odbiór przekazu przez jego adresatów. Wypowiedź jest reklamą, gdy nad warstwą informacyjną przeważa zachęta do nabycia towaru – taki cel przyświeca nadawcy wypowiedzi i tak odbiera ją przeciętny odbiorca, do którego została skierowana. Wszelkie promocje (w tym zwłaszcza cenowe) są reklamą towaru i firmy, która ich dokonuje”.
Nie budziło wątpliwości Sądu, że działania skarżącej, polegające na zachęceniu do zakupu konkretnych towarów wymienionych w gazetce, po określonych cenach i w konkretnej aptece, stanowiły informację adresowaną do pacjentów (klientów), nakierowaną na zakup wymienionych produktów w danej aptece.
W analizowanym wyroku NSA oddalił skargę kasacyjną stwierdzając, że działania podjęte przez aptekę zostały dokonane w celu zainteresowania pacjentów (klientów) ofertą (w zakresie asortymentu i cen) konkretnej apteki. Zdaniem Sądu stanowiły one tym samym niedozwoloną reklamę apteki ogólnodostępnej w rozumieniu prawa farmaceutycznego, a zatem podlegającą sankcji na podstawie tej ustawy. W tym przypadku nałożona kara pieniężna wynosiła 8.000 zł.
