W związku z opublikowaną informacją o podjęciu prac nad zmianą ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia można spodziewać się rewolucji w wymogach prawnych dotyczących suplementów diety.
Skąd ta nagła zmiana?
Jako powód podjętych prac nad zmianą dotychczasowych przepisów Ministerstwo Zdrowia wskazuje:
- konieczność dostosowania instrumentów nadzoru rynku środków spożywczych objętych powiadomieniem o pierwszym wprowadzeniu do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przede wszystkim suplementów diety, do dynamicznie rozwijającego się rynku tych produktów;
- ogromny wzrost liczby powiadomień suplementów diety do GIS (jak informuje Ministerstwo Zdrowia – w latach 2017–2020 do GIS wpłynęło 62 808, a w roku 2021 około 21993 powiadomień);
- wzrost sprzedaży suplementów diety;
- wykorzystywanie nieświadomości konsumentów na temat różnic pomiędzy suplementami diety i produktami leczniczymi.
Autorzy projektu zmiany ustawy wyrażają pogląd, że powszechna dostępność suplementów diety oraz wszechobecny i intensywny proces reklamowy zachęcający do ich spożywania powoduje, że są one zbyt chętnie nabywane przez konsumentów (zwłaszcza w obiegu pozaaptecznym). Ponadto wskazują, że wiedza Polaków na temat suplementów diety oraz świadomość istotnych różnic między lekami bez recepty (OTC) a suplementami diety jest na niskim poziomie. Wielu konsumentów postrzega suplementację jako łatwą drogę do skorygowania sposobu żywienia.
Jak podkreślono: „Analiza danych dotyczących dynamiki wzrostu sprzedaży suplementów diety w Polsce budzi uzasadnione obawy co do prawidłowości stosowania ich przez Polaków. W ostatnich latach zauważono niepokojący wzrost sprzedaży suplementów diety, co zwiększyło wartość rynkową sektora tych produktów. Przywołane powyżej dane wskazują na konieczność wdrożenia rozwiązań, które uszczelnią aktualnie obowiązujące przepisy w obszarze suplementów diety.”
Jakie zmiany zawarte są w projekcie?
Przede wszystkim nowy projekt ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia przewiduje uszczegółowienie zasad dotyczących prezentacji lub reklamy suplementów diety.
- W projekcie zaproponowano przepis dotyczący obowiązkowego zamieszczania komunikatu podczas prezentacji lub reklamy suplementu diety, tj.: „Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety. Suplement diety nie ma właściwości leczniczych.”. Koniecznym jest, aby w reklamie i prezentacji suplementów diety pojawiał się wyraźny komunikat wskazujący, że prawidłowo zbilansowana dieta dostarcza wszystkich niezbędnych składników odżywczych, witamin, składników mineralnych, a suplementacja powinna być stosowana wyłącznie jako uzupełnienie niedoborowej diety.
- Proponuje się wprowadzenie zakazu wykorzystywania w reklamach wizerunku autorytetów i ekspertów w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu, w tym przede wszystkim osób wykonujących zawody medyczne, przedmiotów mogących budzić skojarzenia z wykonywaniem zawodów mających zastosowanie w ochronie zdrowia (w tym stetoskopu, aparatu do mierzenia ciśnienia, łóżka, sprzętu do ćwiczeń fizjoterapeutycznych, wagi, taśmy antropometrycznej), czy też prezentację czynności mogących budzić skojarzenia z wykonywaniem tych zawodów, w tym badań, wypisywania recept, sprzedaży w aptece lub punkcie aptecznym.
- Reklama nie może być kierowana do małoletnich do 12 roku życia.
- Zakaz marek parasolowych! Reklama nie może wprowadzać w błąd co do właściwości suplementu diety poprzez zawieranie wspólnego głównego członu z nazwą wyrobu medycznego, produktu leczniczego lub wspólnego znaku graficznego lub towarowego, kształtu graficznego lub opakowania wykorzystującego podobieństwo z oznaczeniem wyrobu medycznego, produktu leczniczego.
Co jeszcze zmieni się oprócz reklamy i prezentacji?
Postanowienia projektowanej ustawy przewidują możliwość stosowania w oznakowaniu, prezentacji lub reklamie suplementów diety dobrowolnego znaku potwierdzającego jakość i bezpieczeństwo produktu na podstawie analizy jego składu. Umieszczenie znaku graficznego byłoby możliwe po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych oraz uzyskaniu opinii jednostki naukowej potwierdzającej zgodność składu suplementu diety z wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa żywności i suplementów diety.
Projekt zakłada także możliwość określenia terminu, w którym przedsiębiorca zobligowany jest do przedłożenia do GIS opinii jednostki naukowej lub opinii URPL.
Po zmianie przepisów kary wymierzał będzie właściwy państwowy powiatowy lub graniczny inspektor sanitarny po przeprowadzonym postępowaniu, a organem odwoławczym będzie właściwy państwowy wojewódzki inspektor sanitarny.
Kiedy nowe przepisy miałyby wejść w życie?
Rozpoczęcie stosowania ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia w nowym brzmieniu planowane jest na IV kwartał 2022 r.
Czasu na dostosowanie do nowych wymogów nie jest więc dużo. Eksperci z FoodMedLaw zapewnią Państwu komleksowe doradztwo prawne we wszystkich aspektach prawnych z obszaru suplementów diety. Zapraszamy do współpracy!
